Do 2035 r. światowy popyt na energię wzrośnie o jedną trzecią, a złotą erę będzie przeżywać gaz ziemny. Dużą rolę odgrywał będzie węgiel i energetyka jądrowa, wzrośnie znaczenie zielonej energii - prognozują analitycy Międzynarodowej Agencji Energetycznej.
Agencja opublikowała raport World Energy Outlook 2011, w którym przeanalizowano zagrożenia i możliwości stojące przez światową energetyką oraz potencjalne scenariusze rozwoju sektora w najbliższych latach.

Punktem centralnym WEO2011 jest Scenariusz Nowych Polityk. Opisano w nim możliwe kierunki rozwoju światowego rynku energii, przy założeniu, iż zrealizowane zostaną plany i zobowiązania rządowe w tej dziedzinie. Scenariusz zakłada, iż wzrost liczby mieszkańców Ziemi o 1,7 mld osób oraz 3,5-proc. średnioroczny wzrost gospodarki światowej, pociągną za sobą wzrost zapotrzebowania na energię o ponad 30 proc. do 2035 r.

Zdaniem analityków MAE, aby zaspokoić rosnące zapotrzebowanie konieczne będą inwestycje w infrastrukturę dostaw energii w wysokości 38 bln dolarów. Prawie dwie trzecie z nich powinny zostać zrealizowane w państwach spoza OECD.

Kraje rozwijające się zdominują państwa bogate

Dynamika rynków energetycznych jest w coraz większym stopniu determinowana przez państwa spoza OECD. Stanowią one 90 proc. przyrostu populacji, 70 proc. wzrostu produkcji gospodarczej i 90 proc. wzrostu popytu na energię w okresie 2010‑2035. Chiny umacniają się na pozycji największego światowego konsumenta energii: w 2035 r. kraj ten ma zużywać prawie 70 proc. energii więcej niż Stanach Zjednoczonych (drugi największy konsument), pomimo iż konsumpcja energii na osobę w Chinach będzie wciąż mniejsza niż połowa tego, co w Stanach Zjednoczonych. Tempo wzrostu zużycia energii w Indiach, Indonezji, Brazylii i na Bliskim Wschodzie jest nawet szybsze niż w Chinach.

Mimo rosnącego popytu na wszystkie nośniki energii, udział paliw kopalnych w światowej konsumpcji spadnie z 81 proc. w 2010 r., do 75 proc. w 2035 r. Wyjątek od reguły będzie stanowić gaz ziemny. Czynniki po stronie podaży i popytu pozwalają w opinii ekspertów MAE spodziewać się złotej ery dla błękitnego paliwa. Jego zużycie wzrasta w każdym z trzech opracowanych przez nich scenariuszy, a w Scenariuszu Nowych Polityk popyt na gaz w 2035 r. dorównuje niemalże popytowi na węgiel.

Wzrośnie zużycie węgla

MAE przewiduje, że kontynuowanie obecnych polityk energetycznych spowoduje wzrost zużycia węgla o kolejne 65 proc. do 2035 r. Tym samym węgiel wyprzedzi ropę jako paliwo o największym udziale w światowym bilansie energetycznym.


Upowszechnienie bardziej wydajnych elektrowni opalanych węglem oraz technologii wychwytywania i składowania dwutlenku węgla (CCS) może polepszyć długoterminowe perspektywy dla węgla, jednakże nadal istnieją w tym zakresie znaczne przeszkody. Jeśli średnia efektywność spalania w elektrowniach węglowych byłaby w 2035 r. o pięć punktów procentowych wyższa niż w Scenariuszu Nowych Polityk, takie przyspieszone odejście od najmniej efektywnych technologii spalania obniżyłoby emisje CO2 w sektorze elektroenergetycznym o 8 proc. i zmniejszyłoby lokalne zanieczyszczenie powietrza. Zdaniem Agencji wybór bardziej efektywnych technologii dla nowych elektrowni wymagałby tylko nieznacznie wyższych inwestycji, podczas gdy podniesienie poziomu wydajności istniejących elektrowni byłoby znacząco droższe. W Scenariuszu Nowych Polityk technologia CCS odgrywa swoją rolę dopiero jedynie pod koniec okresu objętego prognozą. Tym niemniej, CCS jest kluczowym elementem ograniczenia emisji w Scenariuszu 450, odpowiadając za prawie jedną piątą dodatkowych niezbędnych ograniczeń emisji. Jeżeli technologia CCS nie będzie powszechnie stosowana w trzeciej dekadzie tego stulecia, niespotykany ciężar spadnie na inne technologie niskoemisyjne, aby jeszcze bardziej ograniczyć emisje zgodnie z globalnymi celami klimatycznymi.

Wysoka cena ropy


Trendy po stronie popytowej i podażowej utrzymają presję cenową na rynku ropy. Średnia cena surowca w imporcie pozostanie wysoka, zbliżając się w 2035 r. do poziomu 120 dol. za baryłkę (wartość dolara z 2010 r.). Popyt na ropę i paliwa ropopochodne (wyłączając biopaliwa) wzrośnie z 87 mln baryłek dziennie (mb/d) w 2010 r. do 99 mb/d w 2035 r.

Więcej energii będzie powstawać ze źródeł odnawialnych. Analitycy MAE przewidują tu wzrost z 3 proc. w 2009 r. do 15 proc. w 2035 r. (z wyłączeniem elektrowni wodnych). Niemal pięciokrotnie wzrosną też coroczne subsydia na odnawialne źródła energii, osiągając kwotę aż 180 mld dol.
SNP prognozuje także większą o przeszło 70 proc. podaż energii z elektrowni jądrowych. W ocenie Agencji rozwój energetyki jądrowej poniżej tego poziomu podniesie poziom popytu na paliwa kopalne. Rezultatem tego może być wzrost cen energii, dodatkowe koszty związane z przeciwdziałaniem zmianom klimatu oraz wzrost obaw dotyczących bezpieczeństwa energetycznego.

Rosja to podstawa?

Raport MAE przekonuje, że "świat potrzebuje rosyjskiej energii, ale Rosja powinna zmniejszyć jej zużycie". Agencja ocenia, że duże zasoby energetyczne Rosji wzmacniają jej trwałą rolę jako podstawy światowej gospodarki energetycznej w następnych dekadach. Mogłoby się wydawać, że perspektywa wzrostu popytu oraz wysokie międzynarodowe ceny paliw kopalnych gwarantują pozytywną prognozę dla Rosji, jednakże wyzwania przed którymi stoi Rosja, pod wieloma względami, są równie wielkie co jej zasoby energetyczne. Najważniejsze zasoby ropy i gazu ziemnego w Syberii Zachodniej będą się wyczerpywać, natomiast projekty nowych złóż, bardziej kosztownych w zagospodarowaniu, powinny być rozwijane zarówno w tradycyjnych obszarach wydobycia surowca (Syberia Zachodnia), jaki i w nowych regionach Wschodniej Syberii oraz Morza Arktycznego. Istnieje potrzeba elastycznie działającego reżimu fiskalnego w Rosji, celem dostarczenia odpowiednich bodźców do podejmowania inwestycji.

Wydobycie ropy ustabilizuje się w granicach 10,5 mb/d, a następnie będzie wykazywać niewielką tendencję spadkową do poziomu 9,7 mb/d w 2035 r.; wydobycie gazu ziemnego wzrośnie o 35 proc. do 860 mld m 3 w 2035 r., a Półwysep Jamalski stanie się nową ostoją podaży tego surowca z Rosji.

Geografia wydobycia ropy i gazu ziemnego w Rosji ulega zmianie w równym stopniu co kierunki eksportu tych surowców. Większa część rosyjskiego eksportu będzie nadal skierowana na zachód w stronę tradycyjnych rynków europejskich, niemniej jednak zmiana trendu ku rynkom azjatyckim nabiera tempa. Rezultatem jest uzyskanie przez Rosję większego stopnia zróżnicowania źródeł przychodów z eksportu: udział Chin w całkowitych przychodach Rosji z eksportu paliw kopalnych wzrasta z 2 proc. w 2010 r. do 20 proc. w 2035 r., podczas gdy udział Unii Europejskiej w tym horyzoncie czasowym spada z 61 proc. do 48 proc.

Źródło: http://energetyka.wnp.pl/na-swiecie-wzrosnie-zuzycie-gazu-i-wegla,155226_1_0_0.html